مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

ارزش افزوده چیست: ارزش افزوده به ارزشی که در مراحل تولید با اضافه کردن خدمت و امکانی به محصول اضافه می‌شود، گفته می‌شود. هر محصول برای تولید و ارائه به مصرف‌کننده مراحل مختلفی را طی می‌کند که در هر مرحله امکانات جدیدی به آن اضافه می‌گردد و سبب افزایش ارزش کالا می‌شود.

در ایران مالیات را به دو نوع مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم تقسیم می‌کنند. مالیات مستقیم خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که از مهم‌ترین آن می‌توان به مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد اشاره نمود. مالیات بر دارایی و درآمد بدون هیچ واسطه‌ای بر درآمد افراد و سازمان‌ها اعمال می‌شود که با توجه به میزان دارایی و درآمد افراد وضع می‌شود. مالیات غیر مستقیم مالیاتی است که روی کالاهای مورد مصرف افراد کشیده می‌شود و از شهروندان به روش‌های مختلفی گرفته می‌شود.\

مالیات بر ارزش افزوده یا VAT مالیاتی غیرمستقیم است که از کل مراحل تولید و توزیع کالاها و خدمات دریافت می‌شود.

قانون مالیات بر ارزش افزوده به سود تولیدکنندگان داخلی می‌باشد در واقع مالیات کلانی که قرار است از تولیدکننده دریافت شود، بین تعداد زیادی از مصرف‌کننده‌ها تقسیم می‌‌شود، به این صورت که در مراحل مختلف تولید و عرضه کالا، درصدی از قیمت تمام‌شده در آن مرحله، به‌عنوان مالیات به قیمت کالا اضافه می‌‌شود.

مالیات بر ارزش افزوده را مصرف‌کننده نهایی به همراه هزینه خرید محصول پرداخت می‌نمایند و شخص دریافت‌کننده باید مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. در صورتی که دریافت‌کننده برای تهیه این محصول مالیاتی را پرداخت نموده باشد، به عنوان مصرف‌کننده نهایی به حساب نمی‌آید بنابراین باید مالیات بر ارزش افزوده پرداختی را از مالیات بر ارزش افزوده دریافتی کم نماید و به خزانه دولت واریز نماید.

مالیات بر ارزش افزوده به تمامی کالاها و خدماتی تعلق می‌گیرد که در برابر پول، در داخل کشور داد و ستد می‌شوند بجز 17 قلم کالای ذکر شده در ماده 12 این قانون که معاف از پرداخت مالیات هستند و شامل محصولات کشاورزی فرآوری نشده، دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان، انواع کود، سم، بذر و نهال، آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیرخشک مخصوص تغذیه کودکان، کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات، کالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی، کالاهای که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبث مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می شود. اموال غیرمنقول، انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی، خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیات‌های مستقیم، خدمات بانکی و اعتباری بانکها، موسسات و تعاونی‌های اعتباری و صندوق‌های قرض الحسنه مجاز و خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورسها و بازارهای خارج از بورس، خذمات حمل و نقل عمومی مسافری درون و برون شهری جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی، فرش دستباف، انواع خدمکات پژوهشی و آموزشی، خوراک دام و طیور، رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاه‌ها، اقلام با مصارف صرفا دفاعی و است.

نرخ مالیات بر ارزش افزوده از سال 1394 نه درصد در نظر گرفته شده است و تا امروز با همین نرخ باقی مانده است. برای کالای سیگار و سوخت هواپیما نرخ مالیات بر ارزش افزوده نه درصد نمی باشد این نرخ برای سیگار 12 درصد و سوخت هواپیما 20 درصد در نظر گرفته شده است.

مالیات بر ارزش افزوده باید همراه اظهارنامه مالیاتی سال مالی خوداظهاری شود و پرداخت آن به صورت الکترونیکی ممکن است.

در نرم افزار حسابداری حسابگر (Cyber Account) برای کالاها در هنگام صدور فاکتور می‌توانید درصد مالیات و عوارض بر ارزش افزوده را فعال نمایید. جهت آشنایی با این امکان مقاله آموزشی مربوطه را مطالعه فرمایید.

مالیات و ارزش افزوده در حسابگر

همچنین در این برنامه تمامی گزارشات مالی و استاندارد برای سازمان امور مالیاتی و مالیات بر ارزش افزوده فروش و مالیات بر ارزش افزوده خرید در دو بخش سهم شهرداری (عوارض) و سهم دارایی (مالیات) قابل گزارش گیری هستند.

نحوه محاسبه عیدی و سنوات

نحوه محاسبه عیدی و سنوات

با نزدیک شدن به پایان سال در این مقاله نحوه محاسبه عیدی و سنوات کارگرانی که مشمول قانون کار هستند، شرح داده می‌شود.

کارفرمایان مجموعه‌هایی که از قانون کار پیروی می کنند موظف هستند که حقوق ماهیانه کارگران خود را به صورت منظم پرداخت نمایند همچنین آنها موظف هستند که به آنها به ازای یک سال کار کردن در آن مجموعه معادل دو برابر آخرین حقوق دریافتی آن‌ها در صورتی که از حداکثر میزان عیدی تعیین شده توسط شورای عالی کار بیشتر نباشد، به عنوان عیدی پرداخت نمایند. هر سال بعد از مصوبه شورای عالی کار حداقل دستمزد کارکنان، جدول کامل حقوق مزایا شامل عیدی، سنوات، حق اولاد و… نیز مشخص می‌شود.

جدول حقوق و مزایای کارکنانی که مشمول قانون کار سال ۱۳۹۷ هستند به صورت زیر قابل مشاهده است:

ماهیانه (ریال)	شرح	ردیف
11,190,690	حداقل دستمزد ماهیانه با مبنای ۳۰ روز	1
370,423	حداقل دستمزد روزانه	2
400,000	حق مسکن ماهیانه	3
1,100,000	حق بن نقدی	4
1,111,269	حق اولاد	5
510,000	پایه سنوات به شرط داشتن حداقل یکسال سابقه کار	6

 

در این جدول حداقل دستمزد هر کارمند مجرد و متاهل که دارای فرزند است را با احتساب حق مسکن، حق بن کارگری و حق فرزند و همچنین با احتساب پایه سنوات به شرط داشتن حداقل یکسال سابقه کار مشاهده می کنید.

عیدی که به هر یک از کارگران تعلق می‌گیرد دارای یک مبلغ حداقلی و حداکثری می باشد که حداقل عیدی برای یک سال کامل کارکردن کارگران، برابر دو تا حداقل دستمزد ماهیانه تعیین شده به وسیله شورای عالی کار و حداکثر عیدی قابل پرداخت برای یک سال کامل کارکرد برابر سه تا حداقل دستمزد ماهیانه تعیین شده توسط این شورا است که برای سال ۱۳۹۷ حداقل و حداکثر میزان عیدی به شرح زیر است:

۲۲،۲۲۵،۳۸۰ = ۱۱،۱۱۲،۶۹۰ × ۲ حداقل میزان عیدی

۳۳،۳۳۸،۰۷۰ = ۱۱،۱۱۲،۶۹۰ × ۳ حداکثر میزان عیدی

نکته قابل توجه این است که میزان عیدی که به کارمندان پرداخت می شود نباید از حداکثر میزان عیدی مشخص شده شورای عالی کار بالاتر باشد. چنانچه میزان حداقل عیدی کارگران بیشتر از حداکثر عیدی مشخص شده توسط شورای عالی کار باشد کارفرما موظف است که حداکثر میزان عیدی مشخص شده توسط آن شورا را به آن کارگر پرداخت نماید.

درصورتی‌ که کارکرد هر کارگر از یکسال کمتر باشد سقف عیدی مشخص شده توسط شورای عالی کار به‌ طور کامل تعلق نمی‌گیرد و سقف عیدی برای آن متناسب با کارکردش قابل پرداخت است.

فرمول محاسبه عیدی به صورت زیر می‌باشد:

365 / (حقوق پایه * تعداد روز کارکرد * 2)

شما می توانید با استفاده از نرم افزار حقوق دستمزد (Payroll) شایگان ضریب عیدی (چند برابر حقوق و مزایا)، سقف عیدی، وضعیت بیمه و… را تعیین نمایید تا سیستم میزان مبلغ عیدی کارکنان را تعیین نماید. چنانچه بخواهید این محاسبه را قبل از محاسبه حقوق اسفند ماه انجام دهید تنها کافی است تعداد روزهای باقی مانده سال را به برنامه اعلام نمایید.

توجه داشته باشید که اگر عیدی پرداخت شده به کارکنان بیشتر از سقف تعیین شده توسط شورای عالی کار باشد، مشمول مالیات است که سقف معافیت مالیات عیدی و پاداش سالانه در سال ۱۳۹۷ که توسط شورای عالی کار تعیین شده است مبلغ ۲۳،۰۰۰،۰۰۰ ریال می باشد.

اکثر کارگران مفهوم دو عنوان پایه سنوات و حق سنوات را به درستی نمی دانند و این دو را با یکدیگر اشتباه می گیرند در ادامه این مقاله به تعریف پایه سنوات و حق سنوات نیز پرداخته می شود.

پایه سنوات چیست؟

مبلغ پایه سنوات به صورت سالیانه توسط شورای عالی کار مشخص می‌شود و به کارگرانی که یک سال یا بیشتر در یک مجموعه سابقه کار داشته باشند تعلق می‌گیرد. پایه سنوات بخشی از حقوق پایه کارکنان است که به حداقل دستمزد آن‌ها اضافه می‌‌شود که کارفرما آن را به صورت ماهیانه یا در پایان سال پرداخت می‌نماید که پایه سنوات در سال ۱۳۹۷ به شرط داشتن حداقل یکسال سابقه کار برابر با ۵۱,۰۰۰ تومان می‌باشد.

حق سنوات چیست؟

حق سنوات به مزایای بعد از پایان خدمت گفته می‌شود که با خاتمه قرارداد کار توسط کارفرما به کارمندان تعلق می‌گیرد که میزان آن برای هر یک سال سابقه کار افراد معادل آخرین حقوق دریافتی یک ماه آن است. از آنجایی که اکثر کارگران به صورت موقت در مجموعه‌ها فعالیت می‌کنند بنابراین کارفرمایان بعد از هر قطع همکاری یا در پایان هر سال، حق سنوات را پرداخت می‌کنند.

حساب‌های تفصیلی شناور

در نرم افزار حسابداری حسابگر چنانچه برای سطح‌بندی حساب‌ها، چهار سطح حسابداری کافی نباشد و سطح پنجم برای حساب‌ها لازم باشد (تفصیل در تفصیل) و یا حساب‌هایی وجود داشته باشد که باید با چندین معین مختلف در ارتباط باشند؛ در این گونه موارد از حساب‌های تفصیلی شناور استفاده می‌شود. به عنوان مثال برای پرسنل حساب‌های مختلفی نظیر مساعده حقوق، وام، حقوق پرداختنی و ... وجود دارد. برای جلوگیری از چند بار معرفی حساب برای هر شخص، می‌توانید یک گروه تفصیلی شناور ایجاد کنید مثلا به نام پرسنل. برای هر یک از کارکنان نیز یک حساب تفصیلی شناور تعریف کنید.

 برای حساب‌های معینی که حساب‌های تفصیلی شناور با آن‌ها در ارتباط هستند مانند مساعده، وام، حقوق پرداختنی و ... یک حساب تفصیلی به همان نام تعریف کنید. سپس در برگه اطلاعات کلی، در قسمت گروه تفصیلی شناور، گروه مربوطه را انتخاب نمایید که در این مثال پرسنل انتخاب شود. در این صورت هنگام انتخاب حساب در اسناد، فاکتورها و ... ابتدا نام حساب انتخاب می‌شود و سپس پنجره‌ای برای انتخاب تفصیلی شناور مربوطه نمایش داده می‌شود. در مثال بالا، هنگام صدور سند، در پنجره اول نام حساب را مساعده حقوق و در پنجره بعدی نام شخص را انتخاب نمایید.

تعریف گروه تفصیلی شناور

در نرم افزار حسابداری حسابگر از منوی اطلاعات پایه > معرفی تفصیلی شناور و گروه > معرفی گروه تفصیلی شناور را انتخاب کنید.

دکمه جدید را کلیک کنید.

کد گروه تفصیلی شناور را وارد کنید و Enter بزنید.

نام گروه تفصیلی شناور را وارد نموده و Enter بزنید.

دکمه ذخیره را کلیک کنید.

معرفی تفصیلی شناور

از منوی اطلاعات پایه > معرفی تفصیلی شناور و گروه > معرفی تفصیلی شناور را انتخاب کنید و یا از ترکیب کلیدهای Ctrl+U استفاده کنید.

دکمه جدید را کلیک کنید.

کد تفصیلی شناور را وارد کنید و Enter بزنید.

نام تفصیلی شناور را وارد کنید و Enter بزنید.

گروه تفصیلی شناوری را که این تفصیلی شناور زیرگروه آن است، انتخاب کنید.

دکمه «ذخیره» را کلیک کنید.

در برگه «اطلاعات کلی» مربوط به قسمت تفصیلی شناور، برای حساب‌های تفصیلی شناور هم می‌توانید یک سری اطلاعات تکمیلی از قبیل توضیحات، نماینده فروش ۱ و ۲، واحد پولی پیش‌فرض، درصد کمیسیون، سقف بدهکاری و بستانکاری و سقف بدهکاری و بستانکاری با اسناد وارد نمایید.

به همین ترتیب در پنجره اطلاعات جزئی می‌توانید اطلاعاتی از قبیل آدرس، تلفن، فکس، سطح تخفیف و ... وارد کنید. این فیلدها در طراحی فرم‌ها نیز قابل استفاده می‌باشند.

در قسمت مربوط به فعالیت حساب تفصیلی شناور، دقیقا مشابه فعالیت حساب برای حساب‌های تفصیلی، می‌توانید گردش حساب این تفصیلی شناور را مشاهده کنید.

روش مرتبط کردن یک حساب تفصیلی به گروه تفصیلی شناور مربوطه:

از منوی اطلاعات پایه > معرفی چارت حساب‌ها > معرفی حساب‌ها را انتخاب کنید.

در قسمت اطلاعات کلی نرم افزار حسابداری حسابگر، حساب تفصیلی مربوطه (به عنوان مثال مساعده حقوق) را انتخاب کنید و از نوار ابزار بالای فرم دکمه اصلاح را کلیک کنید.

از جعبه متن مربوط به گروه تفصیلی شناور، گروه تفصیلی شناور مربوط به حساب تفصیلی شناور را انتخاب کنید. (به عنوان مثال کارکنان)

دکمه ذخیره را کلیک کنید.

حال هنگام صدور سند، فاکتور، چک و ... برای حساب‌های تفصیلی شناور، ابتدا نام حساب تفصیلی (معین) مربوطه پرسیده می‌شود و سپس حساب تفصیلی شناور. به عنوان مثال هنگام صدور سند ابتدا حساب مساعده حقوق را انتخاب می‌کنید و سپس از لیست کارکنان، پرسنل مورد نظر قابل انتخاب خواهند بود.

مراکز هزینه در نرم افزار حسابداری

برنامه حسابداری نوعی از برنامه های کامپیوتری است که شما را قادر به مدیریت معاملات مالی کسب و کار خود می کند. چنین برنامه هایی می توانند به طور گسترده ای در حوزه های مختلف متفاوت باشند، برخی برنامه ها برای نوع خاصی از حسابداری و متناسب با نیاز آنها طراحی شده باشند یعنی به طور خاص فقط مختص به استفاده برای یک کسب و کار خاص و برخی از آنها برای مدیریت کل امور مالی و فعالیت های بزرگ طراحی شده اند. با استفاده از برنامه حسابداری، شرکت ها می توانند به راحتی از منابع موجود در بخش های حسابداری استفاده کنند و می توانند اشتباهات حسابداری را کاهش دهند.

یکی از امکاناتی که در نرم افزار حسابداری حسابگر وجود دارد مراکز هزینه است که با استفاده از مراکز هزینه ، می‌ توانید امور حسابداری مربوط به پروژه‌ ها، شعب و قسمت‌ های مختلف موسسه خود را انجام داده و از گزارش ‌های مربوط به مراکز هزینه استفاده نمایید. برای استفاده از مراکز هزینه ، ابتدا باید مراکز را گروه‌بندی کنید.

گروه‌بندی مراکز هزینه:

از منوی اطلاعات پایه > معرفی مراکز هزینه > گروه مراکز هزینه را انتخاب کنید.

دکمه «جدید» را کلیک کنید.

کد گروه را وارد کرده و Enter بزنید.

نام گروه را وارد کنید و Enter بزنید.

دکمه « ذخیره » را کلیک کنید.

معرفی مراکز هزینه

برای معرفی مراکز هزینه به صورت زیر عمل کنید:

از منوی اطلاعات پایه > معرفی مراکز هزینه > مراکز هزینه را انتخاب کنید.

دکمه جدید را کلیک کنید.

کد مرکز هزینه را وارد نموده و Enter بزنید. نام مرکز هزینه را وارد نموده و Enter بزنید.

در قسمت « گروه » ، گروهی را که این مرکز هزینه به آن مرتبط است انتخاب کرده و Enter بزنید.

 از نوار ابزار بالای فرم دکمه « ذخیره » را کلیک کنید.

حساب ‌ها و کالا هایی که در مرکز هزینه استفاده می ‌شوند، بایستی ابتدا در چارت کالا ها یا در چارت حساب ‌ها، قسمت مرکز هزینه مربوطه تیک داشته باشد.

گزارش‌های مراکز هزینه

اگر در برنامه از مراکز هزینه استفاده می ‌کنید، برای دسترسی به گزارش ‌های مربوط به این مراکز، از منوی گزارشات > گزارشات مراکز هزینه استفاده نمایید.

برای نمونه به گزارش زیر که گزارش مربوط به صورتحساب مراکز هزینه است ، توجه نمایید.

از منوی گزارشات > گزارشات مراکز هزینه > روی آیتم صورتحساب مراکز هزینه دابل کلیک کنید.

در پنجره باز شده نام مرکز هزینه را روی گزینه انتخابی گذاشته و از لیست باز شده مرکز هزینه مورد نظر را با استفاده از کلید Insert انتخاب نمایید. به همین ترتیب سایر گزینه ‌ها را تنظیم نموده و روی دکمه گزارش کلیک کنید.

ادامه پارامترهای عمومی در برنامه حسابگر

در این پست به ادامه موارد موجود در پارامترهای عمومی در برنامه حسابداری حسابگر می‌پردازیم چنانچه تمایل دارید موارد 1 تا 15 این بخش را مطالعه فرمایید به پست قبل مراجعه نمایید.

۱۶. روش محاسبه سود بر اساس حجم فروش باشد: در صورتی که این پارامتر تیک داشته باشد، در صدور اتوماتیک سند حسابداری مربوط به فاکتورها، حساب فروش و قیمت تمام‌شده اعمال می‌شوند؛ در غیر این صورت برنامه فروش را منهای قیمت تمام‌شده کرده و حساب سود و زیان حاصل از فروش را بستانکار می‌کند.

۱۷. لیست اسناد هنگام ورود به فرم اسناد باز شود: در صورت تیک داشتن این پارامتر، هنگامی که وارد سند حسابداری می‌شوید، لیست اسناد باز می‌شود.

۱۸. لیست فاکتورها هنگام ورود به فاکتورها باز شود: در صورت تیک داشتن این پارامتر، هنگامی که وارد فاکتور می‌شوید، لیست فاکتورها باز می‌شود.

۱۹. لیست اسناد د/پ هنگام ورود به فرم اسناد د/پ باز شود: در صورت تیک داشتن این پارامتر، هنگامی که وارد برگ دریافت و پرداخت می‌شوید، لیست برگه‌های دریافت و پرداخت باز می‌شود.

۲0. امکان تعریف حساب جدید: در صورتی که این پارامتر تیک نداشته باشد، کاربری که در بالای فرم انتخاب شده است، امکان تعریف حساب جدید را نخواهد داشت.

۲۱. امکان تعریف کالای جدید: در صورتی که این پارامتر تیک نداشته باشد، کاربری که در بالای فرم انتخاب شده است، امکان تعریف کالای جدید را نخواهد داشت.

۲۲. هر گونه عملیات بر روی این دوره برای این کاربر بسته شود: در صورتی که این پارامتر تیک داشته باشد، کاربری که در بالای فرم انتخاب شده است، امکان ورود اطلاعات در دوره مالی فعلی را نخواهد داشت و فقط امکان مشاهده اطلاعات را دارد.

۲۳. تمام دوره‌ها در پشتیبانی اتوماتیک بیاید:

در صورتی که این پارامتر تیک نداشته باشد، در پشتیبانی انجام‌شده در ابتدای برنامه، تنها از دوره فعال پشتیبانی انجام می‌پذیرد.

۲۴. تمام دوره‌ها در پشتیبانی سریع بیاید: با تیک‌زدن این گزینه، در هنگام انجام عملیات تهیه پشتیبانی سریع، به جز دوره فعال تمامی دوره‌های دیگر را نیز در فایل پشتیبانی می‌آورد.

۲۵. قبل از خروج از برنامه سؤال شود: در صورتی که این پارامتر تیک داشته باشد، در هنگام بستن نرم افزار حسابداری از شما سؤال آیا از برنامه خارج می‌شوید را خواهد پرسید و تنها با تایید آن می‌توانید از برنامه خارج شوید.

۲۶. مرتب‌سازی جداول با کلیک روی سرستون‌ها، غیر فعال باشد: در صورتی که این پارامتر تیک نداشته باشد، با کلیک کردن بر روی نام هر ستون از جداول برنامه، جدول بر اساس آن ستون مرتب خواهد شد.

27. امکان حذف در جداول غیرفعال شود: با انتخاب این پارامتر امکان حذف رکوردها با کلید ترکیبی Ctrl+Delete غیرفعال می­شود.

28.غیر فعال کردن راست کلیک در فرم­ها: با انتخاب این پارامتر راست کلیک در فرم­ها غیرفعال می‌شود.

29.غیر فعال کردن تغییر دوره مالی در فرم انتخاب شرکت: با انتخاب این پارامتر امکان انتخاب دوره مالی در فرم انتخاب شرکت غیرفعال می­شود.

30.حالت نمایشی فرم‌ها به صورت سربرگی باشد: با انتخاب این پارامتر نمایش فرم ها در برنامه به صورت سربرگی می­شود.